Vanaf 1 januari 2023 geldt de renovatieplicht voor alle residentiële gebouwen in Vlaanderen. Maar wat houdt dit nu net in?
Vanaf 2023 worden eigenaren van woningen in Vlaanderen verplicht om hun woning energetisch te renoveren. De renovatieplicht is een maatregel van de Vlaamse overheid om alle woningen in Vlaanderen tegen 2050 energiezuinig te maken.
Concreet wil dit zeggen dat alle woningen en appartementen die vanaf 2023 zijn aangekocht met label E of F, verplicht gerenoveerd moeten worden naar label D of beter, binnen de 5 jaar na aankoop (en andere overdrachten).
De renovatieplicht geldt voor alle woningen in Vlaanderen die voor 1 januari 2006 aangesloten waren op het elektriciteitsnetwerk. Woningen die na die datum werden gebouwd, moeten bij de oplevering al voldoen aan de energieprestatievereisten. Het energieprestatiecertificaat (EPC) van de woning geeft aan hoe energiezuinig de woning is en welk energielabel de woning heeft. Sinds 2022 bevat het EPC ook informatieover welke maatregelen nodig zijn om het energieverbruik van de woning te verminderen en welk kostenplaatje hieraan verbonden is.
Vanaf 2023 moeten woningen na renovatie minstens een bepaald energieprestatieniveau behalen. Het exacte energieprestatieniveau hangt af van het bouwjaar van de woning en wordt bepaald door de Vlaamse overheid. Het EPC van de woning geeft ook aan welk energieprestatieniveau de woning momenteel heeft en wat er nodig is om dit te verbeteren.
>> Ontdek hier de uitbreiding van de EPC-labelpremie
Als eigenaar van een woning in Vlaanderen ben je verantwoordelijk voor het voldoen aan de renovatieplicht en het hebben van een geldig EPC. Als je niet aan de minimale energieprestatievereisten voldoet, riskeer je een boete. Bovendien kan het zijn dat je woning na 2030 niet meer mag verhuurd of verkocht worden als deze niet aan de energieprestatienormen voldoet. Een geldig EPC is verplicht bij de verkoop of verhuur van de woning.
Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap, bekend als VEKA, is belast met het controleren van de naleving van de renovatieverplichting en beheert de energieprestatiedatabank om het EPC-label van elk pand te registreren. Daarnaast heeft VEKA toegang tot de databank van de FOD Financiën om alle notariële overdrachten te monitoren. Op deze manier kan VEKA eenvoudig verifiëren of bij de aankoop van vastgoed met een EPC-label E of F na 1 januari 2023, binnen 5 jaar een nieuw EPC met minstens label D werd afgeleverd. Indien VEKA vaststelt dat de verplichting niet op tijd is nagekomen, kan er een boete opgelegd worden van € 500 tot € 200.000, waarbij een gemiddelde boete van € 5.000 wordt gehanteerd. Tegelijkertijd met het opleggen van de boete, krijgt de overtreder een nieuwe datum om de renovatie uit te voeren. Als de renovatie opnieuw niet op tijd wordt uitgevoerd, volgt er een nieuwe boete en een nieuwe termijn om te renoveren.
Om aan de renovatieplicht te voldoen en een beter energielabel te behalen, kan je verschillende maatregelen nemen om de energieprestatie van je woning te verbeteren. Dit kan bijvoorbeeld door het plaatsen van dakisolatie, het vervangen van enkel glas door dubbel glas, of het installeren van een hoogrendementsketel. Het is aan te raden om een energiedeskundige in te schakelen om te bepalen welke maatregelen het meest geschikt zijn voor jouw woning en om een inschatting te maken van de kosten en terugverdientijd.